Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Milo-fueio(-di-gràndi-fueio)
Achillea macrophylla
Asteraceae Compositae
Nom en français : Achillée à grandes feuilles.
Descripcioun :Aquéu milo-fueio trachis dins li prado à rousèu (mafourbié) de mountagno sus sòu séusous. Coume soun noum lou dis fai de gròssi fueio, gaire óudouranto, emé de tros pulèu grand e en lanço, li radié souda à la baso (fotò). Li flour coumpausado an de flouroun emé 5 à 6 ligulo.
Usanço :La planto èi dicho vuneràri, aleva d'acò, couneissèn ges d'usanço particuliero. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 1,3 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Prado à rousèu
- Orle de bos
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Achillea macrophylla L., 1753